Overzicht
NederlandsEnglish
Actueel

Water besparen en afvalwater zuiverenHet Nonolet: achtergrondenHet Nonolet: historieHelofytenfilterOpslagvijver voor helofytenfilterLichtgewicht helofytenfilterWaterbesparende douchekop

Contact



 

Zoeken

 

 

 

Helofytenfilter

Een bak vol zand, begroeid met rietplanten. Wie zou luttele jaren geleden hebben geweten, dat je daarmee uit het smerigste rioolwater glashelder water tovert? Met zo’n helofytenfilter (waarvan er in ons land inmiddels honderden zijn gebouwd na onze eerste cursussen begin jaren negentig) kun je zonder rioolaansluiting! Ook hier beschreven: ons nieuwe veel kleinere lichtgewicht steenwolfilter dat zelfs rioolaansluiting in de stad overbodig maakt.

Helofytenfilter

Eén persoon heeft genoeg aan een helofytenfilter van amper 3 m³ inhoud (voor huishoudelijk afvalwater inclusief spoeltoilet), bestaande uit fijn zand en onder en daarbovenop een laag schelpengrit en in dat zand een woeste kluwen van volgroeide en misschien al weer deels afgestorven rietwortels. In de bovenste gritlaag liggen een paar sproeibuizen, die van tijd tot tijd een lading vuil water op het filter loslaten, niet teveel, niet te weinig en met tussenpozen van liefst een paar uur, zodat het filter ‘op adem kan komen’. Hoe verklaar je het wonder van dat glasheldere en op wat nitraatresten na inderdaad zeer zuivere water, dat het filter onderin via het schelpengrit (dat het grootste deel der fosfaten bindt) verlaat? Dat zuiverende werk doen bacteriën, in hoofdzaak zuurstofminnende (aërobe) bacteriën, die zich aan de zandkorrels hechten en die zich snel vermeerderen dankzij de vooral organische voedingsstoffen, die ze uit het vuile water halen. De plantenwortels, in leven net als in de natuur gastheer voor de bacteriën, leveren als ze zijn afgestorven de noodzakelijke koolstof, nodig voor het afbraakproces. Dat verklaart het feit, dat het helofytenfilter een regenererend filter is, dat bij een goede behandeling (dus: geen giftige chemicaliën of olieresten, maar huishoudelijk afvalwater van een natuurlijke samenstelling) tenminste tientallen jaren meegaat. Terwijl de voorganger van het helofytenfilter, het vooral in Amerika vroeger veelvuldig toegepaste zandfilter regelmatig verstopt raakte door toegevoerde organische deeltjes, overkomt het helofytenfilter zoiets nimmer omdat bij ieder van de steeds weer uitlopende rietstengels een doorgang voor het vuile water in het zandoppervlak onder de schelpengritlaag ontstaat.

 

Helofytenfilter

In de tuin ingepast lichtgewicht helofytenfilter op het terrein van De Twaalf Ambachten,
aangelegd in samenwerking met helofytenfilterbouwer Kilian Water.

 

Nitraatvorming
Eigenlijk kunnen we van het helofytenfilter maar één minder gunstige eigenschap noemen: na afbraak van eiwitten en omzetting van stikstof-verbindingen door nitrificatie (door de zuurstofminnende, nitrificerende bacteriën, die daarmee een essentiële functie vervullen) blijven er nitraten over. Misschien niet eens zo veel, maar nitraten zijn zowel in oppervlaktewater als grondwater ongewenst en zeker in drinkwater, als dat later weer uit grondwater moet worden gewonnen. Een goede manier om die nitraten onschadelijk te maken is het gezuiverde water eerst op te vangen in een vijver met voldoende waterplanten en een bodemlaag van in de winter weggerotte bladeren en plantenresten, waarin we het gezuiverde water uit het filter eerst laten infiltreren. Als het gezuiverde water echter weer wordt hergebruikt voor toiletspoelingen worden deze nitraten bovendien verwijderd in het anaërobe milieu van de septic tank.